Somo la 13: Upendo Ndio Utimilifu wa Sheria

Somo la 13: Upendo Ndio Utimilifu wa Sheria

(Mathayo 5 & 22, Warumi 7, 8 & 13, Yakobo 2)

Hakimiliki 2025, Bruce N. Cameron, J.D. Nukuu za maandiko zinatoka kwenye Biblia ya ESV® (The Holy Bible, English Standard Version®), hakimiliki © 2001 na Crossway, huduma ya uchapishaji ya Good News Publishers. Imetumika kwa ruhusa. Haki zote zimehifadhiwa. Majibu yanayopendekezwa yameonyeshwa kwenye mabano. Ikiwa kwa kawaida hupokea somo hili kupitia barua pepe, lakini limepotea wiki moja, unaweza kulipata kwa kubofya kiungo hiki: http://www.GoBible.org. Omba kwa ajili ya uongozi wa Roho Mtakatifu unapojifunza.

Utangulizi:

Je, hisia na mantiki vinapingana? Je, unamwona mtu anayefanya maamuzi kwa hisia kuwa dhaifu kuliko anayefanya kwa mantiki? Ikiwa jibu lako ni “Ndiyo, nafikiri maamuzi ya kihisia ni dhaifu,” je, kila uamuzi unapaswa kuwa wa kimantiki pekee? Jambo hili ni tata kwa sababu kutumia mantiki hupelekea matokeo bora kihisia kwa kila mtu. Nikiwa mdogo, baba yangu alinifundisha kuwa kufanya jambo kwa sababu marafiki wanatenda si sababu ya kutosha. Kwa mambo mengi, kushindwa kwa shinikizo la rika hakukuwa na madhara. Lakini pale ambapo shinikizo la marika lilipingana na kutenda lililo sahihi, mara nyingi nilichagua sahihi na sikujuta. Je, sheria ina uhusiano na upendo kwa namna hiyo hiyo? Kwamba kuitii sheria kunakuza upendo? Hebu tuzame kwenye somo la Biblia tujifunze zaidi!

I. Muungano wa Upendo

A. Soma Mathayo 22:36-40. Ni nini msingi wa “sheria yote na manabii”?
(Katika amri mbili zinazohitaji upendo.)

Je, hili linaonekana kuwa la kimantiki kwako? Upendo ni hisia. Unaweza kutii amri hata kama hupendi. Utii si hisia.

Je, aya hizi zinasema kuwa huwezi kutii ipasavyo ikiwa hupendi?

B. Soma Kutoka 20:2-7. Unaweza kueleza jinsi amri hizi nne zinahusiana na upendo?

Je, unaweza kuamuru upendo?
(Inawezekana kuamuru, lakini matokeo si upendo. Upendo ni hisia.)

a. Je, amri hizi nne zinashinikiza hisia?
(Hapana. Zinatoa maagizo ya matendo au marufuku.)

b. Je, hayo yanaweza kuathiri hisia zako?

C. Angalia tena Kutoka 20:5-6. Mungu anasema huwaadhibu wanaoabudu miungu mingine, lakini huwapenda wanaompenda na kushika amri zake. Upendo umeunganishwaje na utii hapa?

Angalia Mungu analipa “chuki” kwa matokeo ya “uvuvi,” na “upendo” kwa upendo. Je, huu ni mfano wa kuigwa?
(Tulijifunza Mathayo 5:43-46 inayotuambia tusifanye hivyo, na kuwa Mungu hafanyi hivyo.)

a. Unawezaje kusuluhisha mgongano huu?
(Suluhisho linaonekana kwenye Mathayo 5:45: Mungu huwapa “neema ya kawaida” watu wabaya. Wakati huo huo, Kutoka 20:5 inasema wanaomchukia Mungu hupata madhara ya matendo yao. Dhambi ina matokeo ya asili. Utii nao una matokeo yake.)

D. Siku hizi watu husema tuvumilie uvunjaji wa sheria ya Mungu kwa sababu ya thamani kuu ya upendo wa Mungu. Je, hilo lina mantiki?
(Hapana. Upendo na utii vimeunganishwa. Sio kwamba Mungu huacha kumpenda mwenye dhambi (wala sisi tusimwache), lakini dhambi humuumiza mwenye dhambi. Kukuza dhambi ni kukuza madhara zaidi. Huo si upendo.)

E. Soma Warumi 13:8-10. Aya hizi zinasema nini kuwa matokeo ya upendo?
(Tunaacha kufanya mambo yenye madhara yaliyoorodheshwa katika amri sita za mwisho.)

Lakini haijasema kinyume chake — kwamba ukiacha kutenda mabaya basi unampenda jirani. Je, ilipaswa kusema hivyo? Au kuna sababu haijasema hivyo?
(Naogopa kuna sababu. Ingekuwa rahisi tu kuangalia orodha na kusema, “Nimepita! Nampenda jirani.”)

II. Uhusiano na Dhambi

A. Kama msomaji anaona, nilitarajia maandiko tuliyojifunza yaseme kuwa kutii Mungu ni uthibitisho wa kumpenda Mungu na jirani. Lakini hayasemi hivyo. Badala yake, yanasema ukipenda utatii. Soma Warumi 7:5-6. Ujumbe gani wa giza unasemwa hapa kuhusu utii na upendo?
(Kujaribu kushika sheria huibua “matamanio ya dhambi” siyo upendo!)

B. Soma Warumi 7:7-10. Je, sheria husababisha dhambi badala ya upendo?
(Sheria haileti dhambi, bali hutufanya tuwe na ufahamu wa dhambi. Dhambi hutupeleka kutamani kuivunja sheria.)

C. Soma Warumi 7:11-13. Sheria ni nzuri kwa namna gani? Aya hizi zinasema ni “takatifu, ya haki, na njema.”
(Soma Warumi 7:15-19. Sheria inaonyesha jinsi tulivyo waovu. Tunataka kutenda mema lakini tunafanya mabaya.)

III. Njia ya Upendo

A. Soma Warumi 8:1-4. Tunakombolewa vipi kutoka kwenye nguvu ya dhambi?
(Yesu alitii kwa niaba yetu. “Mungu alitenda lile ambalo sheria, dhaifu kwa sababu ya mwili, haingeweza kufanya.”)

Jibu la kimantiki kwa Yesu kutuokoa kwa kufanya tusichoweza ni nini?
(Kuonyesha shukrani. Upendo.)

B. Rudi usome tena Mathayo 22:37-40. Je, sasa linaonekana kuwa na mantiki?
(Ndiyo. Tunampenda Mungu kwa sababu ametukomboa. Tunampenda kwa kile alichotufanyia. Hilo linapaswa kutusukuma kuonyesha upendo kwa wengine.)

C. Soma Yeremia 31:31-33. Sheria iko ndani yetu kwa namna gani?
(Imendikwa mioyoni mwetu. Yesu alichokifanya kinabadilisha mioyo yetu.)

D. Soma Waebrania 10:12-18. Aya hizi zinaunganisha dhabihu ya Yesu na ukamilifu wetu. Maana ya kuwa na sheria moyoni na akilini ni nini?
(Badala ya sheria kuchochea dhambi, sasa tunayo mioyo ya kuepuka dhambi. Tunajua kwa upendo na mantiki kwamba dhambi si jambo jema.)

E. Soma tena Waebrania 10:15, Warumi 8:4 kisha Warumi 8:9-10. Roho Mtakatifu ana nafasi gani katika mtazamo huu mpya?
(Ni muhimu sana. Yeye ndiye anaandika sheria mioyoni na akilini mwetu.)

IV. Mwisho wa Upendeleo

A. Soma Yakobo 2:1. Je, mioyo yetu inapaswa kuwa huru dhidi ya upendeleo?
(Ndiyo. Ni kinyume na imani yetu.)

B. Soma Yakobo 2:2-4. Kwa nini tunaweza kuwapendelea matajiri?
(Wanaweza kulisaidia kanisa kwa hali na mali.)

Je, tofauti hizi ni makosa?
(Yakobo anaziita “ovu.”)

Je, unawajua wanaopendelea maskini? Je, hilo pia ni kosa?
(Yakobo anasema tusipendelee yeyote.)

C. Soma Yakobo 2:5-7. Je, Yakobo anaonekana kuwa na upendeleo dhidi ya matajiri?
(Anaamua kwa mtazamo wa upendeleo.)

D. Na wewe je? Je, una upendeleo dhidi ya watu tofauti na wewe kwa kipato, elimu au rangi?

Je, upendeleo mmoja unaweza kuvumilika na mwingine hauwezi?

E. Mimi na mke wangu tuliponunua nyumba yetu ya kwanza ilikuwa ndogo sana, lakini magari yetu yalikuwa mapya. Baadaye tuligundua kuwa tulikosea. Tulinunua nyumba nzuri na kuendesha magari ya zamani. Msimamizi wa ukaguzi wa magari aliyependelea maskini alilegeza masharti kwa magari yetu. Siku moja jirani yetu aliye na gari la kifahari alikuja kukaguliwa na akasalimiana na mke wangu. Msimamizi aligundua kuwa ni jirani yetu. Kwa bahati, uhusiano wa mke wangu na msimamizi ulimfanya aendelee kutuvumilia.

F. Rafiki yangu, sote tuna upendeleo katika mioyo yetu — hata tusipoutambua. Ni upendo wa Yesu na matendo yake kwetu yanayoweza kuuvunja mtazamo huu wa dhambi. Upendeleo wetu utabadilishwa na upendo wa Roho Mtakatifu utakaotuelekeza kwa Mungu na kuwafanya tuwatendee wengine kwa haki. Je, utaukubali msalaba wa Yesu kwa niaba yako? Je, utaomba Roho Mtakatifu abadili moyo na akili yako? Kwa nini usifanye hivyo sasa?

V. Wiki Ijayo

Wiki ijayo tunaanza mfululizo wa masomo kuhusu unabii wa Biblia.